İYİ misiniz? KÖTÜ mü?

mahkum deneyi- 2010- amerikan

Bugün yıllar evvel izlediğim en iyi filmlerim arasında dediğim bir filmin  2010 amerkan versiyonunu izledim. Filmi yıllar önce izlediğimde alman yapımıydı ve adı “deney” di sanırım deney ismini kullandıkları çok filmleri olduğu için yeni versiyonunda mahkum deneyi adını vermişler. Her neyse konu bu değil…

Film bir grup insanın para karşılığında 15 gün boyunca bir hapishanede mahkum ve gardiyan rollerinde yaşamalarını gerektiren bir deney üzerine. Fazla sürmüyor ve insanlar rollerine kendilerini kaptırıyorlar. Aslında filmlerden bu kadar çok zevk almamın nedeni gerçek yaşamda kötünün sonunu göremememiz yahut hayatın akışında doğru ile yanlışın birbirine karışıp ikinisi birbirinden ayırt edemememiz . yani şartlar olguları değiştirirken doğru yanlış , yanlışta doğru olabiliyor kimine göre. Ve biz ne kadar desekte o fark edemiyor. Filmlerde en fazla 120 dk içinde yanlış cezasını çekiyor. Belki bu bana zevk veriyor ve ben film izlemekten keyif alıyorum.

Mahkumlar 5 günde çığrından çıkıyor ve başroldeki gardiyan bir din adamı gibi yaşayan, annesine bakmakla sorumlu biri iken orda tüm bilinçaltını ortaya döküyor.

Aslında burda söylemek istediğim şu: insanlar tanımlanamaz. Ayşe iyidir fatma kötüdür diye bir şey yok. Sadece şartlar vardır. Tahrik ve baskı olmadığı sürece kim niye kötü olsun ki. Evet bende kimine göre kötüyümdür çünkü taraflarından hakkım yenmiş aşağılanmış görmezden gelinmiş yahut anlaşılamamış olabilirim. Benden bir çıkarları varsa; gerekli uyum sağlandığında veya kişi sindiğinde bastırıldığında dahası böcek gibi yaşadığında çoğu insan bundan şikayetçi olmaz . Dürüst yorumları duymak için benden uzak, tamamen benden beklentisi olmayan insanlar olmalıdır. Beni kullanan biri bana bu yaptığım ahmaklığın yanlış olduğunu niçin söylesin ki.

das experiment- deney- 2001- alman

Ve insanoğlu yaradılışından iyi midir kötü mü? Siz kendinizi hangi kefeye koyuyorsunuz. Siz iyi iseniz bu şartlarınız iyi olduğu içindir kendinize değerlerinize ve sahip olduklarınıza bir saldırı olmadığı içindir. Kendinizi savunduğunuzda bir tepkiyle karşılaşıyorsanız benliğiniz tehlike altındaysa yahut siz öyle hissediyorsanız kötü olduğunuz için kim sizi suçlayabilir. Yani ben bana yapılan saldırılara cevap verince bu beni gerçekten kötü ve tahammülsüz mü yapar.

Hani eskilerin deyimiyle ölende mi kabahat öldürende mi!!!!

A.OKUL